Τα πιο διάσημα παράδοξα της επιστήμης

Jim Al-Khalili
μετάφραση: Νίκος Αποστολόπουλος

Τραυλός, 2014
320 σελ., [Κυκλοφορεί

Ένα έργο γραμμένο στα μέτρα σας! Ο μετρ στην εκλαΐκευση της κβαντικής φυσικής, Τζιμ 
Αλ-Καλίλι, μεταμορφώνει επιδέξια τα πιο εντυπωσιακά προβλήματα λογικής, τα πιο διάσημα 
παράδοξα της επιστήμης, σε αθώες, διασκεδαστικές «κουβεντούλες».

Διάσημοι φυσικοί, όπως ο Μάξουελ και ο Λαπλάς, επινόησαν μυθικές οντότητες –τους Δαίμονές 
τους– που, μέσα από νοητικά πειράματα, παραβίαζαν τους φυσικούς νόμους και τη λογική. Στη 
συνέχεια, μέσα από την αποδόμηση του παράδοξου, ανέδειξαν τον «άλυτο» γρίφο σε πανίσχυρο 
νοητικό εργαλείο και κατανόησαν καλύτερα την επιστήμη τους.

Σήμερα, ο ταλαντούχος πυρηνικός φυσικός, με αφοπλιστική άνεση «τραβάει την κουρτίνα» και 
–με ζωντάνια τηλεοπτικού σόουμαν– υποδεικνύει τα σφάλματα συλλογισμού και αποθεώνει τη 
γοητεία των «δαιμονικών» παράδοξων της Φυσικής.

«...Οι ιδέες του Αϊνστάιν για τον χώρο και τον χρόνο, είναι ιδανικές για σπαζοκεφαλιές της 
λογικής, όπως το παράδοξο των διδύμων και το παράδοξο του παππού. Και, όσον αφορά τους 
λάτρεις της κβαντικής μαγείας, πείτε μου, ποιος δεν θα ήθελε να γνωρίζει τη  μοίρα της άμοιρης 
γάτας του Σρέντινγκερ;

Εκτός από τα πιο διάσημα «λογικά» παράδοξα, έριξα στο τραπέζι και κάποια σύγχρονα, άλυτα 
παράδοξα που διψούν για φιλοσοφικό στοχασμό και διερεύνηση των ιδεών που κρύβονται πίσω 
από τη θεωρία. 

Μην ανησυχείτε! Εύκολα πράγματα – άλλωστε, αυτό το έργο απευθύνεται στον αγαπημένο μου 
αναγνώστη: εκείνον που αγνοούσε τη δύναμη του παράδοξου, μέχρι που έπιασε στα χέρια του 
το βιβλίο μου!»
Jim Al-Khalili

Γιατί ο γοργοπόδαρος Αχιλλέας δεν πρόκειται ποτέ να κερδίσει τον αγώνα δρόμου με τη χελώνα;
Γιατί επικρατεί σκοτάδι τη νύχτα, ενώ το φως αναρίθμητων υπέρλαμπρων αστέρων «λούζει» τον 
ουρανό; 
Πώς ο δαίμονας του Μάξουελ αντιστρέφει τις φυσικές διαδικασίες;
Πώς γίνεται η γάτα του Σρέντινγκερ να είναι, ταυτοχρόνως, νεκρή και ζωντανή; 
Πώς εξηγείται η διαφορά ηλικίας ανάμεσα σε δύο διδύμους;  
Γιατί τα αντικείμενα που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα φαίνονται μικρότερα; 
Πώς σχετίζεται ο δαίμονας του Λαπλάς με την ελεύθερη βούληση; 
Μπορεί μια μηχανή να αποκτήσει συνείδηση;